Թե կարող ես`անցավ ապրիր, Ցավը տնքում է, Թե կարող ես` աչքդ կապիր, Արցունքն այրում է: Հացդ պահիր վաղվա համար, Թե այսօր կուշտ ես, Թե կարող ես` մի նայիր չար, Մի թող ինձ անտես: Թե կարող ես`երջանկացիր, Բախտի խնդիր է, Սակայն ցավին մի բամբասիր, Քենախնդիր է: **** Ծիծաղել չէի կարող, Ոչ էլ`լաց լինել, Հազար աչք ինձ հետևող Կրակ էր վառել: Մեկ է, չէի տաքանում, Օտար էին ինձ, Շուրջս ինչ էին անում, Ախ,այսքան անխիղճ: Անմահ էի ես դարձել, Ինձ իմաց տվին, Հույզերից վեր բարձրացել` Նախնական ու հին: Լավ է,շուտ սթափվեցի Իջնելու համար, Ապրումներիս տրվեցի` Ապրելու ծարավ:
**** Գարունն իրենն արեց... ընկեր Մացակյան
Գարնան սկիզբ էր, ձյուներում `արև, Արևով ձյունն էր ծանրացել հողին, Հուզմունքը սրտիս սավառնում էր վեր, Թավալվում կապույտ լեռներիդ կողին: Լեռան դոշին է կպած գյուղը ձեր, Միտքս ինձ հաճախ այնտեղ է բերում, Լեռնանցք է կոչվում,փոքրիկ է նա դեռ, Ձեր ճամփին մրսած հայացքն է մնում: Ուսուցիչն էիք դուք մեր Մայրենի, Մայրենիով էր մեր ամեն հուզում, Մեր սերն հաստատ էր հողին Հայրենի, Ձեր դասին Հայոց ոգին էր խոսում: Սպասված տոն էր դասը ցանկալի, Հայ մեծերն էին ընտրյալները մեր, Նվիրյալն էիք հայ բառ ու բանի, Մեր ավագ ընկեր ու մի քիչ էլ`ծեր: Ձեր հիվանդ սրտի վախով էր հղի Խիղճս`ում առաջ շատ եմ խեղճանում, Արթնացման ճիչով աշխարհն է էլի Հեղեղատները հին հունով տանում: Հուշն իմ վարում է դասդ անավարտ, Գարնանամուտը իրենն է անում, Թող հիշատակի երգն իմ հուզառատ, Լինի հարգանքի տուրք ու խոնարհում:
**** Ապրողն է անվերջ մահից ներշնչվում, Շփման կարոտ է ոգին սափորի, Քանիսն են մտքում ձգվող թափորի Իրենց սեփական թաղումից փրկվում: Ապրողն է ինքն իր մահի հետ անհաշտ, Ինչքան էլ մտքով գնա մեռնելու, Չապրածի համար չենք վճարելու, Մահվան ահից է կյանքը խաչապաշտ: Իր բաժին բախտից փախչող չի լինի, Սապատավորի կյանք է անարժան, Մեռնելու վախը ապրում է դաժան, Անաղուհաց է ու առանց գինի: Ապրողն է մահով մի նոր կյանք տենչում, Շփման կարոտից նեղվում է հոգին, Միայնակ է նա`աշխարհը կողքին, Մեկն Աստված կանչեց իր վերջին շնչում...
******* Գնամ էսպես, գնամ մենակ, Ճանապարհն իմ նեղ ու շիտակ, Հավատալով վերջին բարի` Աշխարհը տամ իմ ոտքի տակ: Գնամ հետքով իմ կարոտի, Շող ու շաղով առավոտի Ցողեմ երգիս մարմինը տաք, Խնկեմ բույրը ծաղկահոտի: Գնամ ինչպես մի ուխտավոր, Ինչպես անցած մի բարի օր, Իմ ճգնակյաց հողի հետ հաշտ` Մնամ, երգիս ակոսին խոր...
**** Քեզ չներելով`ես ինձ եմ տանջում, Քո տառապանքով խոցվում է հոգիս, Թաց փայտդ երկար ծխում է բոցիս, Քեզ չներելով ես ինձ եմ տանջում: Մեղքը քնած է ձեռքերին խղճիս, Քիչ տալուց էլ եմ ես շատ պահանջում, Քեզ չներելով`ես ինձ եմ տանջում, Քո տառապանքով խոցվում է հոգիս:
**** Գիրս իմ ձայնով է խոսում, Ունկը իմ սրտի հուզմունքին, Աչքաբաց լույսի երկունքին` Գիրս իմ ձայնով է խոսում: Ջրի պես վարար է հոսում Երգը` իմ զուլալ ակունքին, Գիրս իմ ձայնով է խոսում, Ունկը իմ սրտի հուզմունքին:
***** Չխոստովանած մեղքի կոպերի տակ Գաղտնիք զուր պահեցի, Կիրակի չուներ ծեսն ու սուրբ պատարագ, Ինձ չխնայեցի: Անկեզ մորու հրին անկրակ մոտեցա, Լամպն իմ չյուղոտվեց, Դրախտն իմ երազում`քնով անցա, Արթնացումս չօգնեց: Տվեցի ու առա`իմ մեջ խորանալով, Աշխարհս չփոխվեց, Չտեսա Աստծուն`ճամփին մեղա գալով, Մարդ լինելուց հոգնեց:
****** Մուրացկան էր` դուռս թակեց, Հաց էր ուզում նա մի կտոր, Փակ դռան դեմ ոտքը կախեց, Փշրանքներին գութի սովոր: Հաց ունեի երեկվանից, Թարմ հաց էլ կար հացամանում, Ծտերն իմ տան պատշգամբից, Հաճախ էին ձեռքիս նայում: Հին հաց տվի մուրացկանին, Ում էլ տայի`մեկ էր հիմա, Աչքն էր թերթել օրն իր ժամին, Հացի ժամ էր`քաղց իրիկվա: Մուրացկանին չեմ թողնի տուն,- Շտապեցի դուռը փակել, Գոհությունը դեմքի անգույն Սիրտս փորձում է շոշափել: Մուրացկանը հեշտ հեռացավ, Միտքս նրան պահեց թաքուն, Խղճիս վրա նա ծանրացավ, Տեսնես գտավ բացդուռ մի տուն...
***** Հեյ,ինչ ես ուզում,գնա քո ճամփան, Ես քեզ չեմ կանչել, Իմ թագը ունի իր բախտի արքան, Ես եմ ճանաչել: Ջուր կտրած հիմա որքան աչքեր կան` Ճամփիդ կհոսեն, Կյանքս ու մահս էլ ինձ շատ են նման` Պոետիկ խոսք են...
***** Ինձ մի ներիր,մի ներիր ինձ, Թող աշխարհից խռով մնամ, Թող խղճիս հետ կիսվեմ մի քիչ, Ու թևերիդ չծանրանամ: Ինձ մի ներիր, ինձ չներես, Հանց անառակ որդի թե գամ, Անապատը թեժ սրտիս մեջ` Քո կարոտին փափագ մնամ: Մնամ հեռվում,քեզնից հեռու, Թե Գողգոթադ էլ ուրանամ, Թե գինուդ ջուր եմ խառնել,դու Այնպես ներիր, որ չիմանամ...
|